Russen in Parijs
okt 22 2010
Wat zij gemeen hebben is het sociale en artistieke isolement waarin zij hun leven lang met ijzeren consequentie aan een ongewenst oeuvre hebben gewerkt: componist Nikolai Oboechov als emigré in het Parijs van het interbellum, zijn landgenote Galina Oestvolskaja in het naoorlogse Leningrad. Hoe onvergelijkbaar hun muzikale universa ook zijn – het ene extatisch-exuberant, het andere gloeiend-geconcentreerd – beiden zijn scheppers van wat in essentie één werk in verschillende verschijningsvormen is.
Izstoeplenije (ca. 1925), dat letterlijk uittreding, dat wil zeggen: extase, betekent, is in feite een pocketeditie van Oboechovs monumentale, nimmer uitgevoerde en in essentie ook onuitvoerbareKniga Zjizni ofwel Boek des Levens.
Ook Oestvolskaja’s Drie composities zijn een pars pro toto, culminerend in een meedogenloos gehamer op het aambeeld van de waarheid.
Tussen deze twee uitersten klinkt muziek van levende componisten uit de post-sovjet-era, waaronder Filanovski’s toonzetting van de laatste woorden van een van de beruchtste gangsters aller tijden – geen Rus, trouwens, maar een Amerikaan, zoals de titel al doet vermoeden.
Artists
NIKOLAI OBOECHOV
Izstoeplenije (bew. Elmer Schönberger
Vier Balmontliederen (bew. Elmer Schönberger)
BORIS FILANOVSKI
Words and spaces
VALERY VORONOV
Aus dem stillen Raume… (wereldpremière, opdracht Festival d’Automne à Paris, Het Concertgebouw Amsterdam en Asko|Schönberg)
GALINA OESTVOLSKAJA
Compositie nr. 1 – ‘Dona nobis pacem’
Compositie nr. 2 – ‘Dies Irae’
Compositie nr. 3 – ‘Benedictus, qui venit’
ASKO|SCHÖNBERG
dirigent, piano
Reinbert de Leeuw
sopraan
Keren Motseri
stem
Boris Filanovsky