In de jaren ’70 schreef Louis Andriessen het meesterwerk De Staat. Als muzikaal en politiek rebel gaf hij met deze compositie een kritisch signaal af. Hij verzette zich tegen het gevestigde muziekleven en tegen het symfonieorkest in het bijzonder. Dit alles geheel in lijn met de sociaal-politieke strijd die toen op meerdere fronten gevoerd werd. Met De Staat leverde hij een bijdrage aan de discussie over de plaats van muziek in de politiek. Dit thema is ook nu nog actueel en vormt het uitgangspunt van het programma De Staat.

Programma
Asko|Schönberg organiseert samen met Gaudeamus Festival, Ensemble Klang, Muziekgebouw en Musica Festival Strasbourg het programma De Staat. Naast het gelijknamige, niet vaak live te horen werk van Andriessen, staat een gloednieuwe compositie van Oscar Bettison op het programma. Hij studeerde ooit bij Andriessen en is dit seizoen onze Composer in Residence. Zijn On the slow weather of dreams schreef hij in opdracht van Asko|Schönberg.
Componisten en kunstenaars uit verschillende landen reflecteren vanuit hun eigen achtergrond op De Staat en op het thema ‘de invloed van de staat’. Dat doen ze in de vorm van installaties, muziek, teksten en performances die in dit programma gepresenteerd en uitgevoerd worden.

Over Louis Andriessen en De Staat
Louis Andriessen (1939-2021) is één van Nederlands grootste componisten met een enorme internationale reputatie, schepper van een ontzagwekkend oeuvre, docent van een hele generatie vooraanstaande hedendaagse componisten. Hij had een hechte band met Asko|Schönberg dat veel van zijn stukken in première bracht.
De Staat is Andriessens persoonlijke mix van jazz, avant-garde en minimal music. Hij wilde niet voor een traditioneel orkest schrijven maar had meer iets in gedachte dat het midden hield tussen fanfare, koor en rockband. Dat leidde tot de ongewone bezetting van 4 zangeressen, een grote kern van hout- en koperblazers aangevuld met elektrische gitaren, basgitaar, piano’s, harpen en altviolen. Deze zijn verdeeld in twee groepen met gelijke instrumentatie die het tegen elkaar opnemen, waardoor een enorme spanning wordt opgebouwd. De zangeressen vertolken teksten uit Plato’s Republiek.

Over Oscar Bettison en On the slow weather of dreams
De Brits-Amerikaanse componist Oscar Bettison (1975) schrijft speciaal voor dit programma een nieuw werk. Hij componeert vanuit de filosofie ‘creatief ongemak te omarmen en door uitdagingen heen te stormen met fantastische, fantasierijke wendingen’. On the slow weather of dreams schreef hij voor dezelfde bezetting als De Staat, als een spiegelcompositie maar met een heel andere sfeer en andere gebruikmaking van de instrumenten. Tijdens het componeren had Bettison een terugkerende droom in de stijl van Remedios Varo, bekend om haar mysterieuze, surrealistische schilderijen. Deze sfeer laat hij zowel in de muziek als in de liedteksten doorklinken.

• De staat van De Staat – contextprogramma
  Louis Andriessen schreef De Staat als reflectie op de relatie tussen muziek en politiek. Naar aanleiding daarvan nodigden Asko|Schönberg, Gaudeamus, Musica Festival (Straatsburg), Ensemble Klang en Muziekgebouw aan’t IJ zeventien zeer diverse en verrassende componisten en kunstenaars uit om om hun persoonlijke reflectie op dit thema te maken. In Utrecht (Gaudeamus Festival), Amsterdam en Straatsburg worden de werken (installaties, grafische partituren, video’s) aan het publiek getoond en de muzikale werken uitgevoerd door Asko|Schönberg.
  Deelnemende componisten en kunstenaars:
  Pelumi Adejumo schrijver, lucide dromer, zangeres
  Zeno van den Broek componist, kunstenaar
  Thanasis Deligiannis transdisciplinair kunstenaar, regisseur, componist
  Cathy van Eck componiste, performer, sound artist
  Joy Guidry fagottiste, improvisator, performancekunstenaar, componiste
  Valérian Guillaume acteur, scenograaf, schrijver
  Ted Hearne componist, performer, dirigent, bandleider
  Janne Kosmos componist, veelzijdig kunstenaar
  Dmitri Kourliandski componist
  Johannes Kreidler componist, performer, conceptueel mediakunstenaar
  Moor Mother dichter, muzikant, activiste
  Genevieve Murphy componiste, performer
  Keir Neuringer saxofonist, componist
  Stephanie Pan stemkunstenaar, componiste, interdisciplinair maker, performer
  François Sarhan componist, installatiekunstenaar, beeldend kunstenaar, schrijver
  Maya Verlaak componiste, performer
  Jennifer Walshe componiste, librettiste
  Mede tot stand gekomen met steun van het Fonds Podiumkunsten.